Życiorys

Ks. Stanisław Wilczewski (1886-1980) swoje zainteresowania związane z komunikacją rozwijał podczas studiowania filozofii i teologii na Uniwersytecie Wrocławskim. Wówczas uczęszczał także na wykłady i zajęcia filologii polskiej, a w ramach działalności w kole naukowym organizował wieczory poetyckie. Wskutek nieprawidłowego używania głosu w pracach duszpasterskich nabawił się fonastenii.

Chcąc ratować swój głos, w 1916 roku podjął studia z zakresu fonetyki eksperymentalnej w Hamburgu. Tam, pięć lat później, napisał pracę doktorską zatytułowaną „Stopień i miejsce dźwięczności spółgłosek wargowych". Badania prowadził z wykorzystaniem kapsułki krtaniowej, kimografu oraz labiografu (aparatu rejestrującego ruchy warg), który sam skonstruował.

Mimo licznych propozycji współpracy, jakie otrzymał po ukończeniu studiów (m.in. stanowisko dyrektora Instytutu Głuchoniemych w Warszawie), ks. Stanisław Wilczewski w 1922 roku przyjechał na Śląsk, aby uczyć w nowo powstałym polskim Gimnazjum im. Adama Mickiewicza w Katowicach. Tam prowadził lekcje języka polskiego, filozofii, religii i estetyki mowy. Wówczas założył także Instytut Fonetyczny, który wyposażył w odpowiedni sprzęt diagnostyczny. Zajął się opracowywaniem metod zapobiegania schorzeniom narządu głosu oraz – w porozumieniu z lekarzami – metodami leczenia fonastenii.

W roku 1948 roku wznowił pracę dydaktyczną, przerwaną wybuchem drugiej wojny światowej, wykładając fonetykę pastoralną w seminariach duchownych.

Prawie 30 lat później, w roku 1975, księdzu doktorowi Stanisławowi Wilczewskiemu przyznano Śląską Nagrodę im. Juliusza Ligonia, a jedną z katowickich ulic nazwano jego imieniem.